Zonvarken ontwikkelt momenteel een eigen varkenskruising uit onder meer oude spaanse en engelse rassen; ´de outdoor-zeug´. Zonvarken kiest hiermee niet voor het varkensras dat de meeste biggen geeft, maar voor een varken dat sterke biggen geeft en goed voor de biggen zorgt. De zeug loopt los in het kraamhok. Met de bijzonder goede moedereigenschappen van de zeug, de kleinere toom, de situering van het biggennest en de extra aandacht die we met extra mankracht vanuit Coöperatie Zonvarken in de week van werpen aan de zeugen geven, verwachten we een laag uitval te kunnen realiseren in de eerste kritische fase. We streven naar een halvering van de biggensterfte ten opzichte van het landelijke gemiddelde.
De lange periode dat de zeugen bij de biggen blijven geeft de biggen lange tijd beschikking over hoogwaardige moedermelk en voorkomt een dip bij de overstap naar vast voer. Dit gecombineerd met het niet verplaatsen van de biggen tot aan de slacht in het SSF-familiehok, heeft tevens een zeer positieve uitwerking op sterftecijfers.

Het 3 sterren Beter Leven Keurmerk (BLK) schrijft een buitenuitloop voor vleesvarkens voor. Dat mag een verharde uitloop zijn en in de praktijk is dat op gangbare en biologische varkensbedrijven met 3 sterren BLK ook vrijwel altijd het geval. Permanente toegang voor vleesvarkens tot een wei geeft een wettelijk probleem op het gebied van de hoeveelheid mest die op een stuk land terecht mag komen. Ook qua hygiëne geeft het in bepaalde seizoenen een probleem.  Instinctief wil elk varken echter graag lekker wroeten. Bij Zonvarken hebben we hier een oplossing voor gevonden. Deze oplossing is tweeledig. De vleesvarkens hebben permanente toegang tot een verharde uitloop en krijgen naast voer in een bak ook voer in het stro verstrekt zodat ze met hun wroetschijf op zoek gaan naar eten. Daarnaast krijgen de biggen en vleesvarkens per hok periodiek toegang tot ´de biggenspeeltuin´ het onverharde grasveld tussen de stallen om zo ook echt  in de aarde te kunnen wroeten.

Een gezonde luchtkwaliteit is een must voor de varkens, de boer én de buurt. Zonvarken maakt gebruik van ioniserende lampen waarmee stof snel neerslaat en door het mestschediingssysteem is er nauwelijks sprake van een penetrante geur. Het sedum dak vangt daarnaast nog veel fijnstof af. De voersamenstelling bevat minder eiwit dan gebruikelijk is, en er is extra aandacht voor de benutting van dit eiwit. We hebben de ervaring dat dit bijdraagt aan mest die aanmerkelijk minder stank veroorzaakt.

Metingen in onze stallen op onder meer luchtvochtigheid, ammoniak en CO2 laten zien dat we een zeer gezond stalklimaat hebben voor de dieren en de boer. Soms is de concentratie ammoniak in de stal zo laag dat het niet detecteerbaar is. In de meetweergave is dit 1ppm. Mensen kunnen ademhalingsproblemen ervaren bij ammoniakconcentraties boven de 6 ppm en volgens het RIVM zijn concentraties van 5 tot 18 ppm in varkensstallen ‘normaal’. De CO2 waarde van buitenlucht is 400ppm en in kantoorruimtes mag het tussen de 800 en 1200ppm liggen. Op de afbeelding is te zien dat we qua CO2 concentratie dichter bij de buitenlucht zitten dan bij een gemiddeld kantoor – De Zonvarkenstal is ontworpen om in alle opzichten vriendelijker te zijn voor de dieren en de omgeving.

Ammoniak ontstaat waar urine en mest bij elkaar komen. Lucht met een hoog ammoniakgehalte is onwenselijk voor de varkens, de boer en het milieu. Onze zeugen lopen los bij de biggen. Zij leren de biggen waar de plek om te mesten is. We doen hiermee een beroep op de intelligentie van het varken, en leren ze direct en indirect zindelijkheid!
Middels de innovatieve Separate Floor, een systeem waarop patent is aangevraagd, wordt de mest en urine direct gescheiden en de mest meerdere keren per dag uit de stal verwijderd. Deze dagontmesting zorgt ervoor dat we ammoniakuitstoot (stikstof!) maximaal terugbrengen. Het reduceren van de ammoniakemmissie betekent letterlijk dat het waardevolle nutrient stikstof op de boerderij blijft en via de mest uiteidelijk op de akker als voedingsstof voor planten dient.

De bodem is het begin van de voedselketen. Gezond en voedzaam voedsel begint met een gezonde bodem. Een gezonde bodem met een actief bodemleven en een goed vochthoudend vermogen is een must voor het telen van goede gewassen. Zo’n bodem leeft en vormt de basis voor een goede biodiversiteit.
Mest van varkens is voor de intensieve varkenshouderij een restproduct met een negatieve waarde. Bij akkerbouwers is het impopulair vanwege het ontbreken van organische stof. Door gebruik van stro wordt bij Zonvarken de vaste mest omgezet in hoogwaardige ´bokashi´. Bokashi is een meststof en een bodemverbeteraar van gefermenteerd organisch materiaal,  een waardevolle bouwstof voor elke akker.
We werken toe naar een systeem waarbij het geen (kosten) nadeel maar juist een voordeel is om de varkens extra dik in het stro te leggen!
Het aanwenden van de mest (in de vorm van bokashi) uit onze stallen moet primair in het belang van de bodem zijn, en niet als ‘afval-afvoer’ van onze varkenshouderij.
Onze stallen hebben groene daken. De sedumplantjes op het dak zijn aantrekkelijk voor de leefomgeving van vogels, vlinders en insecten. Onze daken versterken de biodiversiteit rondom de boerderij. De daken nemen bovendien CO2 en fijnstof zoals stofdeeltjes, huidschilfers en pollen op. Die opname van CO2 en filtering van fijnstof zorgt voor schonere lucht voor de dieren, de buren en de boer.

Alle Zonvarkens kunnen naar buiten, het stalklimaat is niet afhankelijk van mechanische ventilatie. Bij stroomuitval of brand kunnen de dieren zelf naar buiten gaan. Het sedum dak houdt bovendien heel veel warme tegen en gaat in de hete zomermaanden hittestress bij onze varkens tegen.

Buiten bij de Zonvarkensstallen staan geen traditionele voersilo’s. Het gehele voersysteem is als pilot project nieuw ontworpen bij Zonvarken. Het voer komt vanaf de fabriek aan in innovatieve containerbakken die uit het zicht, in de stal worden gezet. Bij  het lossen van voer wordt geen gebruik meer gemaakt van luidruchtige blaaswagens, dit draagt mede bij aan de lage CO2 foodprint van Zonvarkenvlees. Het lossen van voer gaat bovendien veel sneller dan met blaaswagens. Bijkomend voordeel van opslag van het voer in de containers in de stal zijn minder temperatuurschommelingen ten opzichte van buitensilo’s. Hiermee wordt condensvorming voorkomen wat de kwaliteit van het voer ten goede komt.

De veterinaire begeleiding op de verschillende bedrijven met Zonvarkens gebeurt door 1 dierenarts. Samen met haar en de boeren streven we naar zo min mogelijk entingen en uitsluitend curatief medicijngebruik. We zijn van mening dat je dieren niet moet laten lijden en ze medicatie moet geven als daar aanleiding voor is. Dit komt gelukkig zeer zelden voor bij Zonvarkens mede omdat er geen aanvoer is van vreemde dieren en de biggen vanaf geboorte tot slacht niet meer gemengd worden met andere varkens.

Bij Zonvarken kunnen we niet spreken over megastallen. Wij gaan terug naar kleinschaligheid met 50 zeugen en bijbehorende biggen. De stallen zijn wel ruim opgezet, bedoeld voor meer ruimte per dier. Het ontwerp van de Zonvarken boerderij is met houten spanten een groen sedum dak en het ontbreken van voersilo’s landschappelijk goed ingepast. Elke Zonvarkenboerderij beschikt over een boomgaard voor de zeugen. Het voersysteem is innovatief zodat het lossen van voer niet meer met luidruchtige blaaswagens plaatsvindt. Het sedum dak zorgt voor een goede geluidsisolatie.